اگر بیشتر مسلمانان سنی متوجه حقیقت القاعده و ارتباط آن با ایران می‌شدند، این سازمان به سرعت از میان می‌رفت. آنچه طی دو سه هفته اخیر بر سر گروه «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) در سوریه آمده نشان از آن دارد که القاعده هم می‌تواند به همین ترتیب از میان برود.
به نظر بسیاری از سنی‌های تندرو، داعش سازمانی قهرمان است که با نیروهای اسد در سوریه می‌جنگد. اما رسانه‌ها نشان دادند که داعش سازمانی بی‌آبروست که به وسیله اسد اداره می‌شود و کارش کشتن نیروهای مخالف اسد و گرفتن سرزمین‌های آنهاست. اگر به همین ترتیب ثابت شود که القاعده با ایران در ارتباط است، تمام مشروعیت و منابع مالی خود را از دست می‌دهد. اما آیا واقعا چنین است؟
ما نمی‌توانیم رابطه‌ای بین سازمان تروریستی سنی القاعده و رژیم تندروی شیعه ایران را تصور کنیم. مساله اینجاست که در سالهای اولیه تشکیل القاعده، حدس و گمان‌ها متوجه پادشاهی سعودی بود که مظهر اسلام سنی با قوانین سخت شرعی به حساب می‌آمد. علاوه بر آن اسامه بن لادن، رهبر القاعده هم شهروند سعودی بود.
شروع بدگمانی‌ها
بدگمانی‌ها با شرکت ۱۶ شهروند سعودی در حملات ۱۱ سپتامبر شروع شد. قبل از آن ارتباط سعودی با جهادی‌ها در افغانستان مسبوق به سابقه بود. به علاوه بعضی از سعودی‌ها در کار تبلیغ و جمع آوری کمکهای مالی برای القاعده فعال بودند.
با این همه، پس از چندی، رویدادهای جدید و اخبار متضاد ما را شگفت زده کرد. در سالهای درگیری القاعده در عراق، ما شاهد آن بودیم که هدفهای این سازمان با هدفهای ایران بر علیه پادشاهی سعودی، یمن، اردن، آمریکا و اروپا مشابهت داشت. اطلاعاتی بدست آمد مبنی بر اینکه ده‌ها نفر از اعضای القاعده پس از فرار از افغانستان در ایران ساکن شدند. دولت ایران این اتهام‌ها را رد نکرد، اما گفت که سیف العدل، پسر بن لادن، و سلیمان ابوغیث در ایران در بازداشت هستند.
در سالهای بعد، اطلاعاتی بیشتر در باره فعالیتهای القاعده و شهادت بازداشت شدگان، کشورهای منطقه را هر چه بیشتر متقاعد کرد که رژیمهای ایران و سوریه در پشت علمیات القاعده قرار دارند.
به سخره گرفتن این روایت
آمریکا این روایت را که ایران یکی از بازیگران اصلی در پس عملیات القاعده است، به سخره گرفت. این کشور این عقاید را مضحک و خطرناک خواند و گفت که ما (سعودی ها) می‌خواهیم رقیب‌های خود- ایران، سوریه و القاعده- را در یک خانه بگذاریم.
غربی‌ها نمی‌توانند این نظر را که یک گروه تندروی سنی با یک گروه تندروی شیعه متحد و همکار باشد را بپذیرند. پذیرش این نظر برای آن‌ها سخت است، زیرا به نظر آن‌ها مانند آن است که بگوییم آمریکا گروههای کمونیست را هدایت می‌کند و به آن‌ها کمک مالی می‌دهد! از آنجایی که من در این باره بسیار صحبت کرده‌ام، بار دیگر می‌گویم لازم است در منطقه ما همه احتمالات را با ذهن باز مورد بررسی قرار دهیم.
رژیمهای سوریه و ایران از گروههای سنی تندرو استفاده می‌کنند، مانند حماس و جهاد اسلامی در غزه، فتح الاسلام در لبنان، و آن‌ها همچنین از گروههای مخالف سنی در منطقه خلیج هم حمایت می‌کنند. ممکن است به نظر ضد و نقیض بیاد، اما این واقعیت خاورمیانه است.
تصمیم خزانه داری آمریکا، با جزئیات جالب آن، فقط یک لیست تحریم مالی نیست، بلکه سند مهمی علیه القاعده است. این تصمیم باید اولین گام در تصحیح راه مبارزه با تروریسم باشد.
عبدالرحمن الراشد
منبع: شرق الاوسط
۱۰ فوریه ۲۰۱۴
